بررسی زبان شناختی و روان شناختی تصاویر بیانی در قرآن کریم (مطالعه مورد پژوهانه سوره بقره)

پایان نامه
چکیده

تصاویر بیانی، همواره به عنوان صور خیال در ادبیات مطرح بوده اند. امّا زبان شناسی نوین آنها را صرفاً آرایه ای ادبی و زیبایی آفرین نمی داند و آنها را از دیدگاه های مختلف بررسی می کند. در این پژوهش سعی بر آن است تا آنها از دیدگاه زبان شناسی شناختی بررسی شوند، دیدگاهی که تصاویر بیانی را به مثابه ی فرآیندی ذهنی و شناختی معرفی می نماید و جزئی از پیکره ی زبان می داند. داده های این جستار، شامل تمام آیات سوره ی بقره است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا نشان دهد در نقد جدید با کدام رویکرد زبان شناسی می توان به انواع تصاویر بیانی در سوره ی بقره را بررسی کرد؟ رویکرد قرآن در تبیین مفاهیم انتزاعی چگونه است؟ هم سویی تصاویر بیانی قرآن کریم با فرهنگ عربی در دوره ی نزول به چه میزانی است؟ و رویکرد های روانشناسانه در جهت گیری های زبان شناختی تصاویر بیانی قرآن چه جایگاهی دارد؟ این پژوهش در چهار باب سامان یافته است که یافته های آن نشان می دهد قرآن از این سازوکارها نه فقط برای زیبایی آفرینی بلکه برای تبیین مفاهیم انتزاعی و مجرد بهره برده است تا این معانی را بر اساس تجربیات بشر برای او مفهوم سازی کند و این از آن روی است که نظام مفهومی انسان، نظامی استعاری است که در زبان نمود پیدا می کند و به همین سبب بسیاری از مفاهیم قرآن کریم نیز با زبانی استعاری و در قالب تصاویر بیانی نمود یافته است.

منابع مشابه

بررسی استعاره مفهومی در سوره بقره(رویکرد زبان شناسیِ شناختی)

استعاره به خاطر انتزاعی بودن حوزه مذهب، از فراوانی بالایی در قرآن کریم برخوردار است. تا چندی پیش و قبل از پیدایش زبان­شناسی شناختی، استعاره بیشتر به عنوان رویکردی برای زیبایی­آفرینی و روشی برای ابداعات هنری قلمداد می­شد، امّا با طرح نظریه استعاره مفهومی، استعاره، ابزاری برای تفکّر و اندیشه به شمار رفت که در سراسر زندگی بشر جریان دارد و به کمک آن بسیاری از مفاهیم انتزاعی مفهوم­سازی می­شوند. این پژ...

متن کامل

قواعد ساده رفتار از منظر قرآن کریم (مطالعه موردی سوره بقره): کاربست در سازمان و مدیریت

در محیط متنوع، پیچیده و متغیر امروزی که از سازمان‏ها به عنوان سیستم‏های پیچیده سازوارشونده یاد می‏شود، اهمیت بومی‏ سازی نظریه‌ها و گفتمان‌های مدیریت سازمان، برای مواجهه با عناصر و کنشگرهای متعدد و متکثر محیطی و غلبه بر آنها با کشف قوانینی که نیازمند صرف کمترین هزینه و دستیابی به بیشترین اثربخشی باشد، به مراتب بیشتر احساس می‏‏شود. برای پیشبرد چنین رویکردی، تاکید بر قواعد لایزال الهی، دست آویز مس...

متن کامل

تطبیق عناصر زیبایی شناسی قرآن کریم با نظریه هنجارگریزی نحوی نمونه مورد پژوهانه: سوره مبارکه «کهف»

سبک‏شناسی، به عنوان یکی از روش‏های تحلیل متون ادبی امروزه بیشتر بر پایه «هنجارگریزی» استوار است. این نظریه که گاهی از آن با عناوینی چون «انحراف از نُرم» یا «عدول از زبان معیار» یاد می‏شود، یکی از مهمترین یافته‏های صورتگرایان روس است و تأکید آن بر تمایز یک اثر ادبی از صورت عادی زبان است. از آن جمله می‏توان به هنجارگریزی در عرصه دستور زبان یا همان بخش نحوی آن اشاره کرد که به شکل جابجایی ارکان جمله...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023